• Anasayfa
  • Favorilere Ekle
  • Site Haritası
  • https://www.facebook.com/anadolu1958
  • https://api.whatsapp.com/send?phone=+905327444944
  • https://www.youtube.com/channel/UCocxrESu_QGlKCa9nZpDTDw

TRANSLATE (ÇEVİRİ)
COVID-19 SAĞLIK BAKANLIĞI
COVID-19 VİSUALİZER
KÜLTÜR PORTALI
İSMET TAŞ MAKALELERİ
İÇ ANADOLU BİRLİĞİNİN (İÇAN) MANİFESTOSU
İÇ ANADOLU BİRLİĞİNİN (İÇAN) MANİFESTOSU İÇAN’LI OLMAK, VATAN, DEVLET, MİLLET, BAYRAK VE TÜRKİYE SEVDALISI OLMAKTIR. TÜRKİYE’NİN GÖZ BEBEĞİ, MEDARI İFTİHARI, TOPLUMUN EN ALT KADEMESİNDEN EN ÜST KADEMESİNE VARINCAYA KADAR SAHİP ÇIKMAK, SAHİPLENMEKTİR. MİLLİ VE MANEVİ DEĞERLERE BAĞLI, İSLAMA SAYGİILI OLMAKTIR. İNANDIĞI DEĞERLER UĞRUNA CANINI SEVE SEVE GÖZÜNÜ KIRPMADAK BİR SANİYE TEREDDÜT ETMEDEN VERMEKTİR. DÜŞKÜNÜN ELİNDEN TUTUP KALDIRAN, YAŞLIYA, ENGELLİYE, BÜYÜĞE SAYGIDA KUSUR ETMEYEN, MERHAMETLİ OLAN, KÜÇÜKLERE SEVGİDE VE ŞEVKATTE SINIR TANIMAYAN KOL KANAT GERMEKTİR. DÜŞKÜNE DESTEK, YANINDA OLMAK, YARDIM VE FEDAKÂRLIKTA SINIR TANIMAMAKTIR. İÇAN’LI OLMAK, DÜRÜST, NAMUSLU, AHLAKLI, FAZİLETLİ, ŞEVKATLİ, MERHAMETLİ, İÇİ –DIŞI BİR OLAN SAMİMİ İNSAN OLMAKTIR. İYİYİ, GÜZELİ, MUTLULUĞU, SEVİNCİ, ÜZÜNTÜYÜ, KEDERİ, ACIYI, GÖZYAŞINI PAYLAŞMAKTIR. İÇAN’LI OLMAK, HEDEFİ BÜYÜK, AZMİ GÜÇLÜ, BASİRETİ AÇIK, İRADESİ KUVVETLİ OLMAKTIR. TARİHİNİ BİLMEK, ECDADINA SAHİP ÇIKMAK, GELECEĞİNİ BİLİM VE İRFAN ÜZERİNE KURAN, OSMANLININ TORUNU OLMAKTIR. İÇAN’LI OLMAK, BARIŞIN, ADALETİN, KARDEŞLİĞİN, DOSTLUĞUN, İYİLİĞİN, DÜRÜSTLÜĞÜN, SEMBOLÜ OLMAK, KENDİNİ VE HADDİNİ BİLMEKTİR. İÇAN’LI OLMAK, AİDİYAT HİSSİ İLE BAĞLI OLMAK, BEN İÇAN’LIYIM DİYEBİLMEKTİR.
Takvim
Hava Durumu
BAĞIŞ YAP
Site Haritası
ŞAYET OSMANLI OLMASAYDI “AYASOFYA” BELKİ BUGÜN AYAKTA OLMAYACAKTI

                             

                                            Mehmet Akif IŞIK

                Kültür Bakanlığı Anıtlar ve Müzeler (emekli) Genel Müdürü

Şunu rahatlıkla söyleyebiliriz “Şayet Osmanlı olmasaydı bugün Ayasofya’yı belki bir kalıntı olarak görebilecektik”. 

                                       İstanbul- Ayasofya Camii

 

Şu anda ayakta olan Ayasofya M.S.537 yılında yapılan 3. mabettir. İlk Ayasofya M.S. 360 yılında Bizans İmparatoru I. Konstantios döneminde inşa edilmiş, bu yapı 404 yılında İmparator Arkadios zamanında çıkan bir isyanda yakılmış, yerine 415 yılında İmparator II.Theodosius tarafından ikinci mabet inşa edilmiştir. Ne hikmetse bu mabet de 532 yılında İmparator Justinianos zamanında çıkan bir isyan sonucu, yine Bizanslı isyancılar tarafından, yakılıp yıkılmıştır. İmparator Justinianus aynı yıl bugünkü Ayasofya’nın inşaatını başlatmış ve 537 yılında tamamlanarak ibadete açılmıştır.

Geçen yıllar içerisinde Ayasofya’da yer yer bozulmalar baş göstermiş ve geçici tedbirlerle Ayasofya ayakta tutulmaya çalışılmıştır. Dördüncü Haçlı seferi sırasında 1203 yılında Haçlı ordularınca İstanbul işgal edilmiş, şehir yakılıp yıkılmış ve yağmalanmıştır. Bu vahşetten Ayasofya da nasibini almış; tahrip edilmiş ve yağmalanmıştır. Ayasofya İstanbul’da yaşanan depremlerde hasar görmüş, 1344 yılındaki deprem sırasında kubbesinin bir bölümü yıkılmış, halktan özel vergi alınarak onarım yapılmaya çalışılmıştır.

  İstanbul’un fethi sırasında Ayasofya’da büyük onarımların yapılması icap etmekte idi. Ancak; gerek Bizans’ın maddi yönden zayıflaması ve gerekse Ayasofya’ya sarf edilmesi gereken paranın papazlar tarafından yerinde harcanmaması nedeniyle yapı harap duruma gelmişti.

Neyse ki Ayasofya’nın imdadına 29 Mayıs 1453 de Osmanlı yetişti.

Fetih sırasında harap durumda olan Ayasofya’ya ilk müdahale, fethi müteakip, Fatih Sultan Mehmet zamanında yapılmıştır. Fatih Sultan Mehmet fetih sonrası Ayasofya’nın her tarafını gezer, kubbeye çıkar ve Ayasofya’nın harap durumunun tespitini yaptıktan sonra, gerekli onarımların yapılmasını ister. Geleneğe uyularak Ayasofya’nın camiye çevrilmesi için vakfiye çalışmalarını başlatır. Fethi takip eden üçüncü gün, 1 Haziran 1453 (Cuma günü), hazırlıklar tamamlanır ve hutbe okunarak Cuma namazı eda edilir. Gelirleri Ayasofya’ya sarf edilmek üzere İstanbul’un değişik yerlerindeki bazı taşınmazların gelirleri vakıf olarak Ayasofya’ya verilir. Camide değişik hizmetleri görmek üzere 62 kişi görevlendirilir. Caminin doğu tarafına ahşap bir minare yapılır. Fatih Sultan Mehmet, Ayasofya hakkında yazılan Bizans yazmalarını toplatır ve Türkçe çevirisini yaptırır. Ayasofya’nın kuzey tarafındaki alana tek katlı bir medrese yaptırır. (II. Bayezid bu medresenin üzerine bir kat daha ilave ettirir.  Ancak ne yazık ki bu medrese Cumhuriyet döneminde (restore edilmesi gerekirken) tamamen ortadan kaldırıldı.)

Fatih dönemindeki onarımlardan sonra, II. Beyazıt, II. Selim, III. Murat, III. Ahmed, I.Mahmud ve Sultan Abdülmecid dönemlerinde de Ayasofya’da önemli restorasyonlar yapılmıştır.

II. Bayezid döneminde (1481-1512)  Ayasofya’ya bir minare ilave edilir.

II. Selim (1566-1574), Ayasofya’nın bakım, onarım ve çevre düzenlemesi için Mimar Sinan’ı görevlendirir. Mimar Sinan; Fatih döneminde yapılan ve onarım gerektiren ahşap minareyi kaldırır ve payanda yapılmasını mümkün görmediği kuzey ve güneybatı köşelerine ağırlık kulesi vazifesini görecek iki yeni minare ile Ayasofya avlusuna II. Selim için bir türbe yapar. Ayasofya’nın sağlamlaştırılması ve depreme karşı korunması için de önemli tedbirlere başvurur.  Ayasofya’nın kaymaması için, camiden itibaren Marmara Denizine kadar her 50 metrede bir hendekler kazdırarak bu hendeklerin içerisine duvarlar ördürür ve hendekler yeniden kapatılır. Bu arada Ayasofya’ya bitişik veya yakınına yapılan evleri ve depo olarak kullanılan resmi bir yapıyı yıktırarak caminin etrafını açar. Bizans döneminde yapılan ve harap duruma gelen payandaların restorasyonlarını yaparak sağlamlaştırır. Ayasofya’yı ayakta tutan ve günümüze kadar gelmesini sağlayan en büyük restorasyon çalışması bu dönemde yapılır. Bu çalışmalar III. Murad’ın ilk yıllarına kadar devam eder.

III. Murad döneminde (1574-1595) yine mimar Sinan tarafından Camiye iki minare ilave edilir ve yeni payandalar yapılır.

III. Ahmed döneminde(1703-1730)  Ayasofya’nın sıvaları yenilenerek dış etkenlere karşı korunması sağlanır.

I.Mahmud döneminde (1730-1754) genel bir onarma tabi tutulur, Caminin içine, duvarları İznik çinileri ile kaplı bir kütüphane bölümü inşa edilir.

Sultan Abdülmecid döneminde (1839-1861) üst kattaki 12 sütun sağlamlaştırılır, kubbedeki yarıklar ve duvarlardaki çatlaklar büyük bir itina ile onarılır, payandalar sağlamlaştırılır, güneydoğudaki minare yükseltilerek diğer minarelerle eşit duruma getirilir. Bu büyük onarıms sonrası kapalı tutulan cami, 13 Temmuz 1849 da büyük bir törenle yeniden ibadete açılır.

Açıkça söylemek gerekirse; fethin sembolü olan Ayasofya’yı kurtaran, yapının yanlarına yapılan payandalar, dört köşesine kondurulan minareler ve denize kadar her 50 metrede bir yer altına yapılan set duvarlarıdır. Ayrıca; Türk- İslam hoşgörüsü sayesinde; yüzyıllarca (483 Yıl) cami olarak kullanılan Ayasofya’nın freskleri tahrip edilmeden günümüze kadar gelmiştir. Şayet bu hoşgörü olmasaydı bu fresklerden bir santim bile kalmazdı. Ayasofya’daki onarımlar Cumhuriyet döneminde de devam etmiş olup, halen titiz bir şekilde sürdürülmektedir.
 
  
793 kez okundu

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın
TÜRKİYE HABER
KÜLLİYE TV
TİVİ6
Namaz Vakitleri
TÜRK DEVLETLERİ TEŞKİLATI
DJB.AZ
İNTERNET HABER
MASALLARIN SESİ
Döviz Bilgileri
AlışSatış
Dolar32.237032.3662
Euro34.794534.9339
Ziyaret Bilgileri
Aktif Ziyaretçi1
Bugün Toplam41
Toplam Ziyaret4249048
Saat